42. Aga Zano o problemie w książce Immortaliści (z cyklu “Przy winie o tłumaczeniu”)

Kolejny odcinek z cyklu "Przy winie o tłumaczeniu: Stół widzialnego tłumacza", w którym tłumacze opowiadają o zmaganiach z problemami napotykanymi w przekładzie. 

Na spotkaniu, które odbyło się 20 stycznia 2019 roku, Aga Zano opowiadała o koszmarze każdego tłumacza: łamigłówce w oryginale w postaci kodu, który trzeba odpowiednio oddać w tłumaczeniu. 

Problem pojawił się w tłumaczonej przez Agę poczytnej i wysoko ocenionej przez czytelników książce Immortaliści młodej amerykańskiej pisarki Chloe Benjamin (Czarna Owca 2018).

---

41. Paulina Braiter, Jacek Żuławnik i Jacek Drewnowski o tłumaczeniu komiksów Alana Moore’a

40. Joanna Szczęsna o Stanisławie Barańczaku

W Salonie Tłumaczy Gwidona Zlatkesa wystąpiła Joanna Szczęsna - dama Krzyża Komandorskiego Odrodzenia Polski, zasłużona działaczka Komitetu Obrony Robotników, dziennikarka, ale przede wszystkim znawczyni zabaw literackich, redaktorka i autorka antologii poezji komicznej i przyjaciółka Stanisława Barańczaka.

W wystąpieniu "Stanisław Barańczak: tłumacz niepoważny" opowiadała o własnym odbiorze przekładów Szekspira Barańczaka, o obsesji i kompulsji jako motorze napędzającym jego translatorską twórczość, o jego przekładach kiepskiej poezji. Odpowiadała też na pytania dotyczące ich przyjaźni oraz osobowości i życia wielkiego tłumacza.

Nagranie wykonano 31 maja 2019 roku.

---

39. Albrecht Lempp: O tłumaczeniu w kontekście relacji polsko-niemieckich rozmawiają Elżbieta Kalinowska, Andrzej Kopacki, Lisa Palmes i Andreas Volk

Rozmowa o sztuce tłumaczenia, o książkach i literaturze w Polsce i Niemczech z okazji wydania książki „Album Albrechta“ (Biblioteka Więzi 2019).

Albrecht Lempp (1953-2012) był wybitnym popularyzatorem literatury polskiej w Niemczech i jej tłumaczem. Tworzył fundamenty nowoczesnego systemu promocji Polski przez literaturę, był współtwórcą Instytutu Książki. Przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i wniósł wielki wkład w rozwój relacji polsko-niemieckich.

W rozmowie udział wzięli:

Elżbieta Kalinowska, tłumaczka i wydawczyni

Andrzej Kopacki, literaturoznawca, tłumacz, pisarz i poeta 

Lisa Palmes, tłumaczka literatury polskiej i laureatka Nagrody Dedeciusa

Andreas Volk, tłumacz literatury polskiej i dramatu, członek STL

Spotkanie odbyło się 20 maja 2019 roku w Goethe-Institut w Warszawie. Jego partnerem Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Rozmowę poprowadziła Urszula Kropiwiec.

Read the rest of this entry »

38. Pojedynek tłumaczy: Paulina Braiter i Piotr W. Cholewa

37. Marta Jordan o tłumaczeniu Julio Cortazara i Isabel Allende

Przedstawiamy rozmowę z Martą Jordan, członkinią STL i tłumaczką języka hiszpańskiego, między innymi zbioru Niespodziewane stronice, sztuki Żadnych przesyłek do Pehuajó Julio Cortázara, opowiadań oraz biografii tego autora, a także książek Isabel Allende.

Rozmawiał Marcin Kurek – poeta, publicysta, tłumacz, nauczyciel akademicki, laureat m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich i Nagrody „Literatury na Świecie”.

Poruszane tematy to m.in.:

- czy można żyć z tłumaczenia literatury

- jakie cechy powinien mieć tłumacz literatury

- konsultowanie wątpliwości z autorami i kontakty z nimi

- tłumaczenie dramatu

- widzialność tłumacza

- znajomość z Julio Cortazarem, Zofią Chądzyńską i Isabel Allende

Rozmowa otworzyła Noc Opowiadań Iberyjskich w Księgarni Hiszpańskiej we Wrocławiu 22 czerwca 2019 roku. Dziękujemy Dobromile Jankowskiej za udostępnienie nagrania.

Na przekład jest podcastem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury - organizacji od 2009 roku zrzeszającej tłumaczy i tłumaczki książek. Na stronie Stowarzyszenia (stl.org.pl) można znaleźć dużą bazę ogólnodostępnej wiedzy dla osób zainteresowanych pracą tłumacza literackiego, a także kontakty do tłumaczy i tłumaczek zrzeszonych w STL. Jeszcze więcej danych i informacji na temat aspektów finansowych, prawnych i organizacyjnych dostępnych jest dla zalogowanych członków.

Chętnie wysłuchamy Waszych uwag i sugestii pod adresem podcast@stl.org.pl

  

36. Karolina Drozdowska o modelach współpracy z autorami i wpływie przekładu na oryginał

Dzisiejszy odcinek to wystąpienie dr Karoliny Drozdowskiej (Uniwersytet Gdański / STL) na konferencji "Czynnik ludzki w przekładzie" zorganizowanej na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu (5-7 czerwca 2019).

Wystąpienie nosiło tytuł "Beret niebieski czy zielony? Refleksje o miejscu autora w procesie przekładu współczesnej literatury norweskiej".

Na przykładach własnych kontaktów z autorami norweskimi Karolina opowiada między innymi o strategiach wydawniczych i ich wpływie na modele współpracy tłumaczy z autorami, o powszechności błędów w oryginale, a także o tym, jak tłumaczenia mogą kształtować oryginały i późniejsze tłumaczenia.

Prezentacji towarzyszą grafiki - można je pobrać w formacie pdf i obejrzeć tutaj.

Profil Karoliny na stronie Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury dostępny jest tutaj.

35. Uwaga na tłumacza: Leszek Engelking, Magda Heydel, Antonia Lloyd-Jones, Julia Różewicz, Tomasz Swoboda

Przedstawiamy nagranie dyskusji panelowej Uwaga na tłumacza z udziałem Leszka Engelkinga, Magdy Heydel, Antonii Lloyd Jones, Julii Różewicz i Tomasza Swobody.

Dyskusja odbyła się 5 czerwca 2019 roku w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu i była częścią konferencji naukowej "Czynnik ludzki w przekładzie literackim - teorie, historie, praktyki" (5-7 czerwca 2019) zorganizowanej na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu przez Humanistyczne Konsorcjum Naukowe, łączące Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Rozmowę prowadzili Borys Szumański i Weronika Szwebs. Poruszono szereg tematów, m.in:

• Tomasz Swoboda o niedoskonałościach, błędach i niezrozumieniu oryginału w pracy tłumacza
• Leszek Engelking o językowej alienacji tłumacza, który z natury działa na pograniczu języków
• Magda Heydel dopowiada o niezrozumieniu oryginału oraz tłumaczeniu jako procesie poznawczym i interpretacyjnym
• Julia Różewicz o swojej perspektywie jako wydawczyni i tym, jak wpłynęła ona na jej pracę tłumaczki, a także o sytuacji na polskim rynku książki i poprawianiu oryginałów
• Antonia Lloyd Jones o realiach promowania polskiej literatury w świecie anglojęzycznym i 
• Magda Heydel o widoczności tłumaczy

A także wiele innych zagadnień, m.in. kwestię retranslacji (tłumaczenia na nowo książek mających już przekłady), presję rynku na jakość tłumaczeń, budowanie środowiska tłumaczy, poprawianie autorów nieżyjących itp.

Autor fotografii: M.Kaczyński © CK ZAMEK

Uwaga: W spotkaniu na żywo do wypowiedzi Julii Różewicz na temat liczby publikowanych w Polsce książek wkradł się błąd arytmetyczny. Tutaj, w wersji podcastowej, błąd został usunięty i dane podane w odcinku są miarodajne.

34. Anna Sawicka o tłumaczeniu Jaume Cabrégo i literatury katalońskiej

Spotkanie z dr hab. Anną Sawicką (Uniwersytet Jagielloński), tłumaczką literatury katalońskiej i hiszpańskiej, członkinią Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, która m.in. przełożyła na język polski bestsellerową powieść Wyznaję oraz zbiór opowiadań Kiedy zapada mrok Jaume Cabrégo, najwybitniejszego żyjącego pisarza katalońskiego.

W dorobku Anny Sawickiej znajduje się wiele innych pozycji, w tym przekłady kilku katalońskich dramatów oraz opowiadania Pere Caldersa i Javiera Tomeo, średniowieczny brewiarz mistyczny Ramona Llulla (Księga Przyjaciela i Umiłowanego), a także powieści: Chłodny dotyk Alberta Sáncheza Piñola, Za worek kości Lluisa-Antona Baulenasa, Skrzypce z Auschwitz Marii Angels Anglady, Miasto cudów Eduarda Mendozy oraz wszystkie książki Jaume Cabrégo, które do tej pory ukazały się w Polsce: Wyznaję, Głosy Pamano, Jaśnie pan, Cień eunucha, Agonia dźwięków, tom opowiadań Podróż zimowa i najnowszy – Kiedy zapada mrok.

Anna Sawicka została uhonorowana w listopadzie 2015 roku niezwykle prestiżową nagrodą Instytutu Ramona Llulla. Kapituła uznała, że Głosy Pamano to najlepszy przekład z literatury katalońskiej za rok 2014.

Spotkanie poprowadziła Dobromiła Jankowska, członkini STL i nagradzana tłumaczka, w ramach cyklu "Tłumacz w muzeum" odbywającego się w Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu. 

Rozmowa dotyczyła m.in. języka katalońskiego i doświadczenia pracy w małym języku, ale także metod pracy i konsultowania przekładów oraz krytyki spadającej na tłumaczy. Na koniec Anna Sawicka przeczytała opowiadanie Pere Caldersa "Rzeczy pozornie bez znaczenia" we własnym przekładzie.

33. Tłumaczenie literatur w małych językach: buriackim (Anna Matkowska), litewskim (Agnieszka Rembiałkowska) i hebrajskim (Magdalena Sommer)

Buriacki, litewski, hebrajski... Czy literatura bliska może być daleka i na odwrót? Jak i po co tłumaczyć Polakom literaturę z mniej oczywistych kultur i języków?

W dyskusji – zorganizowanej 24 maja 2019 r. przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury na Targach Książki w Warszawie – wzięły udział tłumaczki literatury powstającej w językach mniej w Polsce znanych albo wręcz całkiem nieznanych:

Agnieszka Rembiałkowska, tłumaczka z języka litewskiego, absolwentka filologii bałtyckiej na Uniwersytecie Warszawskim, a obecnie wykładowczyni w Zakładzie Bałtystyki na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Z języka litewskiego przekłada wiersze i powieści. 

Agnieszka Matkowska, tłumaczka z języka buriackiego i popularyzatorka kultury buriackiej (blog The Buriatologist), absolwentka polonistyki, etnolingwistyki, podyplomowych studiów dla tłumaczy oraz studiów doktoranckich z zakresu mongolistyki (UAM). Studiowała również w Wielkiej Brytanii, USA i Buriacji. Oprócz tłumaczeń zajmuje się badaniami nad buriacką tradycją ustną. Przełożyła m.in. buriacką legendę o Angarze, którą usłyszała nad jeziorem Bajkał i która ukazała się w polskim przekładzie w 2017 roku.

Magdalena Sommer, autorka przekładów z języków hebrajskiego i angielskiego, absolwentka hebraistyki na Uniwersytecie Warszawskim, lektorka języka hebrajskiego i autorka przekładów z języków hebrajskiego i angielskiego.

Moderowała Dorota Konowrocka-Sawa, tłumaczka z języka angielskiego i członkini zarządu Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

_{Fotografie wykorzystane w grafice: materiały Creative Commons z serwisu Flickr: Sergey Pesterev (Baikal), Joachim Tüns (Jerusalem), marc valdener (P1110093).}