Rozmowy o tłumaczeniu książek
Episodes
Monday Feb 04, 2019
Monday Feb 04, 2019
Tematy:
- Jakich problemów nastręcza język bułgarski w tłumaczeniu?
- Tłumaczenie książek trudnych - czy dążyć do większej przystępności i jak radzić sobie z trudnościami oryginału?
- Fragmenty powieści (czyta Dorota Konowrocka-Sawa).
- Jak szukać materiału językowego do tworzenia przekładu silnie nacechowanego stylistycznie?
- O pokusie upraszczania tekstu z myślą o czytelniku przekładu.
- O zaglądaniu do innych przekładów.
- O strategii stylistycznej Ruskowa.
- O niedolach tłumacza w zderzeniu z rzeczywistością branży wydawniczej.
- O awarii twardego dysku i płynących z niej pożytkach.
- O tłumaczeniu z języków otoczonych słabszą polityką kulturalną.
- Czym kierował się wydawca wybierając książkę do publikacji.
- O tłumaczeniu słów niezrozumiałych i współpracy z autorem.
Muzyka w intro: Smooth Lovin | Mystery Sax by Kevin MacLeod (incompetech.com)
Licensed under Creative Commons: By Attribution 3.0 License
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
![16: Problem płci i rodzaju gramatycznego (Rafał Lisowski) i nazwiska znaczącego (Dorota Konowrocka-Sawa) [SPOILERY]](https://pbcdn1.podbean.com/imglogo/ep-logo/pbblog3434675/20181110_Problemy_t_umaczy_COVER_300x300.jpg){kind=logo}
Monday Jan 28, 2019
Monday Jan 28, 2019
10 listopada 2018 roku w Warszawie odbyło się spotkanie Stołu Widzialnego Tłumacza, na którym ośmioro tłumaczy opowiadało o napotkanych problemach tłumaczeniowych i rozmawiało o zaletach i wadach możliwych rozwiązań.
Tak powstały cztery nagrania pokazujące, jak tłumacze myślą o tłumaczonych przez siebie tekstach. W pierwszym odcinku problemy przedstawiają Rafał Lisowski, który zmagał się z problemem takiego oddania angielskiego oryginału w języku polskim, żeby nie uwikłać się w rodzaj gramatyczny, i Dorota Konowrocka-Sawa, która tłumaczyła nagradzaną i cenioną przez krytyków książkę Less - gdzie Less jest nazwiskiem bohatera i zarazem nazwiskiem znaczącym [UWAGA: SPOILERY]. W dyskusji udział wzięli również: Jakub Jedliński, Rafał Lisowski, Irena Makarewicz, Agata Ostrowska, Piotr Szymczak, Gwido Zlatkes i Jacek Żuławnik.
Spotkanie prowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Monday Jan 21, 2019
Monday Jan 21, 2019
10 listopada 2018 roku w Warszawie odbyło się spotkanie Stołu Widzialnego Tłumacza, na którym ośmioro tłumaczy opowiadało o napotkanych problemach tłumaczeniowych i rozmawiało o zaletach i wadach możliwych rozwiązań.
Tak powstały cztery nagrania pokazujące, jak tłumacze myślą o tłumaczonych przez siebie tekstach. W trzecim odcinku problemy przedstawiają Jakub Jedliński, który w historycznym źródle musiał stylem oddać niską pozycję społeczną jednej z postaci, i Piotr Szymczak, który opowiedział o pewnej grze słownej i problemie zwięzłości angielskiego i rozwlekłości polskiego. W dyskusji udział wzięli również: Dorota Konowrocka-Sawa, Rafał Lisowski, Irena Makarewicz, Agata Ostrowska, Gwido Zlatkes i Jacek Żuławnik.
Spotkanie prowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Thursday Jan 17, 2019
Thursday Jan 17, 2019
10 listopada 2018 roku w Warszawie odbyło się spotkanie Stołu Widzialnego Tłumacza, na którym ośmioro tłumaczy opowiadało o napotkanych problemach tłumaczeniowych i rozmawiało o zaletach i wadach możliwych rozwiązań.
Tak powstały cztery nagrania pokazujące, jak tłumacze myślą o tłumaczonych przez siebie tekstach. W drugim odcinku tego cyklu problemy przedstawiają Gwido Zlatkes, który mówi o problemie publikowania przekładu książki w formie zmodyfikowanej, i Irena Makarewicz, która opowiada o problemach napotkanych w tłumaczeniu książki znakomitego pisarza węgierskiego Sándora Máraiego.
W dyskusji udział wzięli również: Jakub Jedliński, Dorota Konowrocka-Sawa, Rafał Lisowski, Agata Ostrowska, Piotr Szymczak i Jacek Żuławnik.
Spotkanie prowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Wednesday Jan 09, 2019
Wednesday Jan 09, 2019
10 listopada 2018 roku w Warszawie odbyło się spotkanie Stołu Widzialnego Tłumacza, na którym ośmioro tłumaczy opowiadało o napotkanych problemach tłumaczeniowych i rozmawiało o zaletach i wadach możliwych rozwiązań.
Tak powstały cztery nagrania pokazujące, jak tłumacze myślą o tłumaczonych przez siebie tekstach. W pierwszym odcinku problemy przedstawiają Jacek Żuławnik, który w swoim tekście zderzył się z problemem oddania licznych odniesień kulturowych, i Agata Ostrowska, która tłumaczyła książkę pisaną młodzieżowym slangiem londyńskim. W dyskusji udział wzięli również: Jakub Jedliński, Dorota Konowrocka-Sawa, Rafał Lisowski, Irena Makarewicz, Piotr Szymczak i Gwido Zlatkes.
Spotkanie prowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Wednesday Jan 02, 2019
Wednesday Jan 02, 2019
Spotkanie z tłumaczką z języka francuskiego Anastazją Dwulit w ramach Galerii Tłumaczy u Gwidona Zlatkesa.
Anastazja Dwulit wybrała jedyny możliwy zawód dla osoby z jej nazwiskiem. Przedstawia się jako "tłumaczka książek niepopularnych, napisanych przez autorów znanych (Ciorana, Prousta, Ionesco, Derridę) i nieznanych (nie ma co wymieniać, bo nieznani). Nie przełożyła niczego poczytnego ani nawet pożytecznego (czeka na propozycję przekładu bestsellerowego poradnika)."
Nie lubi teoretyzować, ale licząc, że inni lubią, zagaiła krótko – o granicach swobody tłumacza, o tym, jak i po co tłumaczyć rzeczy już przełożone, o tym, co widzi tłumacz czytając tłumaczoną (nie przez siebie) książkę oraz o tym, dlaczego czytelnicy mają do niego pretensje. Wywiązała się burzliwa dyskusja, którą z przyjemnością tutaj prezentujemy.
Poruszane tematy:
00:38 - Anastazja Dwulit przedstawia tłumaczoną książkę i związane z nią problemy.
08:33 - Katarzyna Makaruk (Kaja) opowiada o doświadczeniu redagowania własnych swobodnych rozwiązań.
10:02 - Piotr Szymczak dorzuca trzy grosze o adaptacjach w kontekście tomiku Memorial: A Version of Homer's Iliad Alice Oswald
12:37 - Katarzyna Raczkowska o intertekstualności.
13:01 - Anastazja D. o przekładach jako adaptacjach teatralnych.
14:42 - O nowych i starych przekładach, m.in. W stronę Swanna w przekładzie Krystyny Rodowskiej.
15:49 - Nowe przekłady jako dialog z istniejącymi.
16:11 - Gwido Zlatkes o rosnącej widzialności tłumaczy na rynku książki.
16:56 - Anastazja o nędzy zawodu tłumacza literackiego - oponuje Katarzyna Marczewska.
18:09 - Anastazja o problemie niewyrażalności i twórczej roli tłumacza.
19:19 - Kaja o tłumaczu jako czytelniku.
19:44 - Gwido o różnicy między wiernością autorowi oryginału a wiernością językowi przekładu.
20:57 - Anastazja i inni nie dają się łatwo przekonać.
22:23 - Magda Kowalska twardo staje po stronie inwencji i sięga po najcięższy kaliber oręża: Tadeusza "Boya" Żeleńskiego i Stanisława Barańczaka.
25:33 - O przygotowaniach do pracy nad przekładem i presji czasu
26:33 - Gwido wraca do translatorskich rozbójników i profesjonalnych standardów. Pojawiają się Szwejk, etyka i Kubuś Puchatek.
30:27 - Kaja wraca do kwestii tłumacza jako czytelnika w świetle interpretacji.
31:03 - Aleksandra Niemirycz o słabościach przekładów Barańczaka. Kaja i Piotr bronią jego dobrego imienia; o kontekście historycznym przekładu.
33:15 - Aleksandra jeszcze o nieetyczności wolnego przekładu.
34:10 - Piotr o śmierci kanonu i wynikających stąd problemach.
35:40 - Katarzyna R. o językotwórczości i kulturotwórczości przekładu.
36:46 -Katarzyna Marczewska przytakuje i przytacza argumentum ad Jerzy Jarniewicz.
38:23 - Aleksandra o historycznych różnicach w pojmowaniu wierności przekładu.
40:19 - Piotr o niezrozumieniu naszej roli jako tłumaczy.
42:09 - Anastazja jeszcze raz porusza kwestię powtórnych tłumaczeń i zaznaczania ich odmienności.
45:08 - Magda o problemie parodii stylistycznej w przekładzie.
Monday Dec 17, 2018
Monday Dec 17, 2018
Zapis spotkania z prof. Jerzym Jarniewiczem w Czarnolesie.
Spotkanie autorskie na temat nowej książki Jerzego Jarniewicza Tłumacz między innymi odbyło się 13 października 2018 roku w ramach upamiętnienia wielkich tłumaczy polskich zorganizowanego przez Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie i Fundację "Pamiętamy o ogrodach".
Rozmowę poprowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego STL.
Tematy:
00:15 - Przedstawienie sylwetki Jerzego Jarniewicza.
01:09 - O mistrzach Jerzego Jarniewicza: Sławie Lisieckiej (02:03), Stanisławie Barańczaku (04:52), Piotrze Sommerze (07:34).
09:02 - O początkach własnej kariery.
10:36 - Dlaczego tłumaczę: jaka literatura jest dla mnie ważna i jacy tłumacze mi imponują.
14:20 - Czy wierność jest najważniejsza? Jak przekład ma się do literatury i kultury polskiej?
17:12 - O relacjach między różnymi przekładami jednego dzieła.
18:28 - O opłakanym stanie krytyki przekładu i o różnych przekładach Jądra ciemności.
22:32 - O Perypetiach Alicji na Czarytorium Grzegorza Wasowskiego, niewierności w przekładzie oraz nieistnieniu przekładu literackiego jako jednoznacznej kategorii.
33:07 - O Sercu ciemności - spolszczeniu Heart of Darkness Conrada wykonanym przez Jacka Dukaja
34:52 - O nieprzekładalności literatury i statusie tłumacza jako autora.
49:26 - O poziomie świadomości u polskich czytelników przekładu.
51:52 - O statusie tłumaczy i autorów wobec wydawców i czytelników.
55:47 - Największa wpadka, największy triumf i największe czytelnicze odkrycie tego roku Jerzego Jarniewicza.
Zdjęcie prof. Jarniewicza wykorzystaliśmy za życzliwym pozwoleniem Biura Literackiego - dziękujemy.
Monday Dec 10, 2018
Monday Dec 10, 2018
Tuesday Dec 04, 2018
Tuesday Dec 04, 2018
Zapis drugiego warsztatu dla studentów anglistyki wrocławskiej, który 20 maja 2018 roku poprowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego STL, która podzieliła się wieloma radami i doświadczeniami.
Tematy:
00:15 O wrażliwości i intuicji językowej
01:52 O pułapkach czyhających w prostych słowach
03:57 O własnych narowach językowych
04:30 O pieniądzach
05:30 Jak robić postępy dzięki własnym przekładom
07:20 Jak pracować z najlepszym przyjacielem i najgorszym wrogiem tłumacza: redakcją
19:37 O elastyczności tworzywa językowego
21:24 O szlachetnej dłubaninie, czyli drobne szczegóły, które czynią wielką różnicę
27:13 O szyku zdania
29:45 O cennym nawyku nieufności
33:02 O rozwijaniu własnego warsztatu: o mistrzach, złych przykładach i materiałach poglądowych
38:35 O rozumieniu własnych silnych stron
40:06 O tym, jak rozwijają się tłumacze.
Tuesday Nov 20, 2018
Tuesday Nov 20, 2018
Czy tłumaczenie literatury to pisanie jej od nowa?
Rozmowę o granicach swobody artystycznej tłumacza literackiego z werwą poprowadziła dr Kinga Piotrowiak-Junkiert (przewodnicząca oddziału zachodniego STL).
Udział wzięli: prof. Eliza Pieciul-Karmińska, prof. Jerzy Koch, dr Krzysztof Majer, Sebastian Musielak.
Spotkanie odbyło się w Poznaniu 28 września 2018 r. podczas Nocy Naukowców na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza (Collegium Novum).
Tematy:
- metafory opisujące pracę tłumacza,
- relacja przekładu i oryginału,
- obecność tłumacza w tekście,
- wpływ tłumaczonych książek na życie i psychikę tłumaczy,
- odpowiedzialność tłumacza wobec autora,
- pytania od publiczności.
Obrazek w tle odcinka: Sam Cox (Flickr, CC).
Monday Nov 05, 2018
Monday Nov 05, 2018
Seven highly accomplished translators from different countries met in Warsaw to discuss problems of money, success and self-esteem - and it kind of worked! We all came away richer in brilliant ideas and inspiration, shared by the CEATL delegates who met in Poland's capital on 9 October 2018.
This episode is in English.
Thank you Elisa Comito (Italy), Bjørn Herrman (Norway), Heikki Karjalainen (Finland), Gertrud Maes (the Netherlands), Kevin Quirk (GB/Norway), Morten Visby (Denmark), and Rafał Lisowski (host, Poland).
A note to our listeners: No, you're not going mad - the ghostly apocalyptic chanting you think you're occasionally hearing in the background is real. As luck would have it, an actual choir was rehearsing upstairs from us throughout the meeting.
Topics:
00:00 Introduction (in Polish) on CEATL and our guests
04:18 Morten Visby on the relevance of CEATL, and the proposed EU Directive on Copyright in the Digital Single Market
08:22 Kevin Quirk on the role and relevance of FIT (Fédération Internationale des Traducteurs / International Federation of Translators)
11:59 Elisa Comito on CEATL’s contract guidelines, and why translators fail to negotiate good contracts
19:25 Morten Visby on potential advantages to translators from the EU Directive on Copyright in the Digital Single Market
30:31 Bjørn Herrman on being a translator in Norway, and how the Norwegian translators played hardball to achieve good rates
34:11 Heikki Karjalainen on the situation of literary translators in Finland
35:10 Gertrud Maes on the situation of literary translators in the Netherlands, and on shaming publishers into offering better rates
36:09 Elisa Comito on literary translators in Italy
39:10 Different formats of translator organizations
47:10 Social and technological challenges facing translators in the 21st century
54:49 Success stories from European translator associations
60:41 Q&A time: How to ensure high standards of quality in translation; membership figures; notable achievements; raising awareness about legal issues.
Monday Oct 22, 2018
Monday Oct 22, 2018
Wystąpienie o swobodzie twórczej tłumacza, które Dorota Konowrocka-Sawa (tłumaczka z języka angielskiego, przewodnicząca oddziału wschodniego STL) wygłosiła 20 maja 2018 roku na warsztatach przekładu literackiego. Warsztaty zorganizował dla studentów anglistyki Zakład Translatoryki Instytutu Filologii Angielskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Monday Oct 08, 2018
Monday Oct 08, 2018
Rozmowa o tłumaczeniu tekstów piosenek zorganizowana przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, EUNIC Warszawa i Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce w Międzynarodowym Dniu Tłumacza, 30 września 2018 r.
Udział wzięli: Carlos Marrodán Casas, Filip Łobodziński, Renata Putzlacher, Stanisław Waszak. Prowadzenie: Michał Nogaś. Rozmowa odbyła się w Laboratorium Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie.
Tuesday Sep 25, 2018
Tuesday Sep 25, 2018
26 czerwca 2018 roku na spotkaniu Galerii Tłumaczy ze złymi wieściami wystąpił Sergiusz Kowalski (socjolog i znany tłumacz, a także oficer Orderu Odrodzenia Polski za działalność opozycyjną w czasach PRL), który w trzech punktach wyjaśnił, dlaczego nie warto być tłumaczem:
00:50 - powód społeczny
08:42 - powód apokaliptyczny
17:22 - powód finansowy.
Dziękujemy Gwidonowi Zlatkesowi za zorganizowanie spotkania.
Więcej informacji na temat Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury (które niezrażone kontynuuje swą daremną misję) znajdziecie na stronie stl.org.pl.
Obrazek w tle odcinka: Sam Cox (Flickr, CC).
Monday Sep 17, 2018
Monday Sep 17, 2018
Open Mic po spotkaniu w ramach Galerii Tłumaczy 17 kwietnia 2018 r.: Gwido Zlatkes i Włodzimierz Fełenczak przedstawiają krótkie formy wierszowane (m.in. wiersze Ursuli K. Le Guin) we własnym przekładzie.
00:37 - Ursula Le Guin "Pierwiastek 80", tłumaczył i czyta Gwido Zlatkes
01:15 - Ursula Le Guin "Opowieść", tłumaczył i czyta Gwido Zlatkes
03:38 - Jiří Wolker, "Róża Luksemburg" (fragment), tłumaczył i czyta Włodzimierz Fełenczak
05:32 - Zespół Sinitsa, "Żołnierz", tłumaczył i czyta Włodzimierz Fełenczak
06:46 - Zespół Sinitsa, "Biała flaga", tłumaczył i czyta Włodzimierz Fełenczak
Obrazek w tle odcinka: Sam Cox (Flickr, CC).
Wednesday Sep 12, 2018
Wednesday Sep 12, 2018
Nagranie ze spotkania z Jakubem Ekierem, lauretem nagrody im. K. Dedeciusa, tłumaczem m.in. Brechta, Celana, Kafki i Kunzego.
Spotkanie zatytułowane "A jednak przekład" odbyło się 17 kwietnia 2018 r. w Warszawie. Było częścią cyklu Galeria Tłumaczy, który zawdzięczamy staraniom Gwidona Zlatkesa.
Więcej informacji na temat STL oraz baza przydatnej wiedzy dla tłumaczy na stronie stl.org.pl
Obrazek w tle odcinka: Sam Cox (Flickr, CC)
Wednesday Sep 12, 2018
Wednesday Sep 12, 2018
Nagranie dyskusji panelowej zorganizowanej przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury 17 maja 2018 r. na Warszawskich Targach Książek. Przekład książek na trudne tematy dla dzieci i młodych czytelników - o seksie, przemocy i innych wyzwaniach rozmawiali: Joanna Dyła-Urbańska, Ewa Borówka, Paweł Urbanik i Dorota Konowrocka-Sawa.
Obrazek w tle odcinka: Sam Cox (Flickr, CC)
Zapraszamy na stronę STL: stl.org.pl