Episodes
Monday Jun 03, 2019
Monday Jun 03, 2019
W tym odcinku zapraszamy na dyskusję poświęconą trendom i problemom w przekładzie literatury dziecięcej. Jak tłumaczyć dla młodego czytelnika? Jakie wyzwania stoją przed tłumaczem współczesnej europejskiej literatury dla dzieci? Czy tłumaczenie literatury dla dzieci różni się od tłumaczenia dla dorosłych? Ale też - co można podsunąć dziecku do lektury z mniej znanych literatur naszych sąsiadów?
Rozmawiały tłumaczki: Małgorzata Gierałtowska, Marta Grzybowska, Anna Michalczuk-Podlecki i Marta Cmiel-Bażant.
MAŁGORZATA GIERAŁTOWSKA
Tłumaczka z jęz. litewskiego, absolwentka Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki na Uniwersytecie Warszawskim. Autorka artykułów naukowych poświęconych XX-wiecznej prozie litewskiej. Współpracuje z Centrum Litewskim przy Ambasadzie Republiki Litewskiej, Zakładem Bałtystyki UW oraz Litewskim Instytutem Kultury w Wilnie. Tłumaczy litewską poezję, prozę, literaturę dziecięcą, eseistykę i sztuki teatralne.
MARTA GRZYBOWSKA
Absolwentka Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku filologia bałtycka w zakresie specjalności językoznawczej. W latach 2004-2008 słuchacz Studiów Doktoranckich prowadzonych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2004 roku współpracownik dydaktyczny, a od 2013 roku pracownik etatowy Zakładu Bałtystyki – lektor języków bałtyckich i prowadząca praktyczne zajęcia translacyjne z języka łotewskiego. Od 2012 roku Sekretarz Katedry Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki. Tłumaczy z języka łotewskiego i litewskiego.
ANNA MICHALCZUK-PODLECKI
Estofilka i tłumaczka z języka estońskiego. W jej przekładzie ukazała się książka eseistyczna Jana Kaplinskiego "Ojcu" (Pogranicze 2016); z estońskiej literatury dla dzieci przekładała takich autorów, jak Anti Saar, Piret Raud, Hilli Rand oraz Andrus Kivirähk. We współpracy z wydawnictwami Ezop, Widnokrąg i Finebooks przygotowuje kolejne tytuły. Doktor nauk humanistycznych, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach wymiany akademickiej studiowała również na Uniwersytecie w Tartu (Estonia).
Rozmowę prowadziła Marta Cmiel-Bażant, wykładowczyni w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej Uniwersytetu Warszawskiego zawodowo związana z kulturą i literaturą słoweńską.
Panel zorganizowało wydawnictwo Ezop w ramach projektu "Literackie zbliżenia" podczas Warszawskich Targów Książki 23 maja 2019 roku. Projekt "Literackie zbliżenia" jest realizowany w ramach programu Kreatywna Europa: Kultura.
Wednesday Jan 02, 2019
Wednesday Jan 02, 2019
Spotkanie z tłumaczką z języka francuskiego Anastazją Dwulit w ramach Galerii Tłumaczy u Gwidona Zlatkesa.
Anastazja Dwulit wybrała jedyny możliwy zawód dla osoby z jej nazwiskiem. Przedstawia się jako "tłumaczka książek niepopularnych, napisanych przez autorów znanych (Ciorana, Prousta, Ionesco, Derridę) i nieznanych (nie ma co wymieniać, bo nieznani). Nie przełożyła niczego poczytnego ani nawet pożytecznego (czeka na propozycję przekładu bestsellerowego poradnika)."
Nie lubi teoretyzować, ale licząc, że inni lubią, zagaiła krótko – o granicach swobody tłumacza, o tym, jak i po co tłumaczyć rzeczy już przełożone, o tym, co widzi tłumacz czytając tłumaczoną (nie przez siebie) książkę oraz o tym, dlaczego czytelnicy mają do niego pretensje. Wywiązała się burzliwa dyskusja, którą z przyjemnością tutaj prezentujemy.
Poruszane tematy:
00:38 - Anastazja Dwulit przedstawia tłumaczoną książkę i związane z nią problemy.
08:33 - Katarzyna Makaruk (Kaja) opowiada o doświadczeniu redagowania własnych swobodnych rozwiązań.
10:02 - Piotr Szymczak dorzuca trzy grosze o adaptacjach w kontekście tomiku Memorial: A Version of Homer's Iliad Alice Oswald
12:37 - Katarzyna Raczkowska o intertekstualności.
13:01 - Anastazja D. o przekładach jako adaptacjach teatralnych.
14:42 - O nowych i starych przekładach, m.in. W stronę Swanna w przekładzie Krystyny Rodowskiej.
15:49 - Nowe przekłady jako dialog z istniejącymi.
16:11 - Gwido Zlatkes o rosnącej widzialności tłumaczy na rynku książki.
16:56 - Anastazja o nędzy zawodu tłumacza literackiego - oponuje Katarzyna Marczewska.
18:09 - Anastazja o problemie niewyrażalności i twórczej roli tłumacza.
19:19 - Kaja o tłumaczu jako czytelniku.
19:44 - Gwido o różnicy między wiernością autorowi oryginału a wiernością językowi przekładu.
20:57 - Anastazja i inni nie dają się łatwo przekonać.
22:23 - Magda Kowalska twardo staje po stronie inwencji i sięga po najcięższy kaliber oręża: Tadeusza "Boya" Żeleńskiego i Stanisława Barańczaka.
25:33 - O przygotowaniach do pracy nad przekładem i presji czasu
26:33 - Gwido wraca do translatorskich rozbójników i profesjonalnych standardów. Pojawiają się Szwejk, etyka i Kubuś Puchatek.
30:27 - Kaja wraca do kwestii tłumacza jako czytelnika w świetle interpretacji.
31:03 - Aleksandra Niemirycz o słabościach przekładów Barańczaka. Kaja i Piotr bronią jego dobrego imienia; o kontekście historycznym przekładu.
33:15 - Aleksandra jeszcze o nieetyczności wolnego przekładu.
34:10 - Piotr o śmierci kanonu i wynikających stąd problemach.
35:40 - Katarzyna R. o językotwórczości i kulturotwórczości przekładu.
36:46 -Katarzyna Marczewska przytakuje i przytacza argumentum ad Jerzy Jarniewicz.
38:23 - Aleksandra o historycznych różnicach w pojmowaniu wierności przekładu.
40:19 - Piotr o niezrozumieniu naszej roli jako tłumaczy.
42:09 - Anastazja jeszcze raz porusza kwestię powtórnych tłumaczeń i zaznaczania ich odmienności.
45:08 - Magda o problemie parodii stylistycznej w przekładzie.
Monday Dec 17, 2018
11. Jerzy Jarniewicz w Czarnolesie o "Tłumaczu między innymi"
Monday Dec 17, 2018
Monday Dec 17, 2018
Zapis spotkania z prof. Jerzym Jarniewiczem w Czarnolesie.
Spotkanie autorskie na temat nowej książki Jerzego Jarniewicza Tłumacz między innymi odbyło się 13 października 2018 roku w ramach upamiętnienia wielkich tłumaczy polskich zorganizowanego przez Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie i Fundację "Pamiętamy o ogrodach".
Rozmowę poprowadziła Dorota Konowrocka-Sawa, przewodnicząca oddziału wschodniego STL.
Tematy:
00:15 - Przedstawienie sylwetki Jerzego Jarniewicza.
01:09 - O mistrzach Jerzego Jarniewicza: Sławie Lisieckiej (02:03), Stanisławie Barańczaku (04:52), Piotrze Sommerze (07:34).
09:02 - O początkach własnej kariery.
10:36 - Dlaczego tłumaczę: jaka literatura jest dla mnie ważna i jacy tłumacze mi imponują.
14:20 - Czy wierność jest najważniejsza? Jak przekład ma się do literatury i kultury polskiej?
17:12 - O relacjach między różnymi przekładami jednego dzieła.
18:28 - O opłakanym stanie krytyki przekładu i o różnych przekładach Jądra ciemności.
22:32 - O Perypetiach Alicji na Czarytorium Grzegorza Wasowskiego, niewierności w przekładzie oraz nieistnieniu przekładu literackiego jako jednoznacznej kategorii.
33:07 - O Sercu ciemności - spolszczeniu Heart of Darkness Conrada wykonanym przez Jacka Dukaja
34:52 - O nieprzekładalności literatury i statusie tłumacza jako autora.
49:26 - O poziomie świadomości u polskich czytelników przekładu.
51:52 - O statusie tłumaczy i autorów wobec wydawców i czytelników.
55:47 - Największa wpadka, największy triumf i największe czytelnicze odkrycie tego roku Jerzego Jarniewicza.
Zdjęcie prof. Jarniewicza wykorzystaliśmy za życzliwym pozwoleniem Biura Literackiego - dziękujemy.